Een of 2 keer per jaar wordt er een workshop Raku en pitfire gegeven in het Kalhuis. Dit is meestal in het voorjaar of najaar. (aan het eind van dit artikel wordt uitgelegd wat Raku en pitfire inhouden). De stookdag is op een zaterdag of zondag van 9.00 tot ongeveer 18.00 uur. Het werk wordt dan geglazuurd en gebakken in de Raku en/of Pitfire. Dit duurt een hele dag. Op de vrijdagmiddag voor de stookdag kan er al gewerkt worden om de pitfire objecten te behandelen.

Programma op de "stookdag":
Om 9.30 uur bouwen we gezamenlijk de Pitfire oven en stoken vervolgens de werkstukken in het vuur. Het vuur houden we ongeveer4 uur brandend  Daarna laten we het vuur rustig uit branden.

Terwijl het vuur brandt gaan we de Raku stoken. We beginnen met het werk te glazuren, waarna het de raku oven ingaat.
Het proces van het raku stoken kunt u dan volgen en mee maken.

Aan het einde van de dag wordt de Pitfire uitgepakt, waarna het werk wordt schoongemaakt en gepoetst.

De kosten voor deze workshop bedragen € 50,- en een mee te nemen lunch gerecht, waarmee we een gezamenlijk buffet maken. (De prijs is inclusief koffie en thee, glazuur en sulfaten e.d.)

Voor informatie  of opgeven hiervoor  kunt u een e-mail sturen naar Thea Heikens: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

De workshop wordt gegeven in het Kalhuis te Scheveningen

Badhuisstraat 177   2584HH     Den Haag

Er kunnen per persoon maximaal 3 tot 4 werkstukken voor de Raku stook worden aangeleverd met een maximale doorsnee van 15 a 20 cm en tot maximaal 60 cm hoog. Een en ander in verband met de inhoud van de oven en het aantal deelnemers. Voor kleine objecten eerst overleg met Wil of Thea.

De omvang en het aantal werkstukken van de Pitfire luiden niet zo nauw. Hier kan ook groot werk in

Tijdens de workshop rekenen we op ieders assistentie bij de Pitfire en de intensieve Raku stook!

Wij raden je aan rekening te houden met het schoeisel dat je op de dag van de workshop draagt. Nylon kleding en nylon schoenen zijn af te raden (gevaarlijk!).

We gaan uit op de  workshop dat al het werk al ” biscuit” gestookt is.

Het werk moet gemaakt zijn met klei wat geschikt is voor raku en pitfire anders gaat het kapot!

Maak je je werk thuis (als je al ervaring hebt met keramiek maken) kunnen we tegen betaling zorgen dat het werk gebakken wordt in het kalhuis. Minimaal een week van te voren.  Het werk moet dan wel al droog zijn (minimaal 3 weken)  Dit in overleg met Thea. Kosten  van het bakken zijn €2 ,- per kilo werk (gewogen wordt na het bakken)

Heb je nog helemaal geen ervaring met kleien/keramiek.

Dan raden we je aan 1 of 2 maanden op les te gaan in het kalhuis waar je dan het werk voor de raku en pitfire onder begeleiding kunt maken. Dit dan het liefst in januari,februari of maart (werk moet de tijd hebben om te drogen en het moet nog gebakken worden)

De kosten van de lessen komen neer op €7,-  per les (2 ½ uur) exclusief klei en bakken.

Peter Waltman geeft les in het kalhuis (schoolvakanties niet)

Lessen zijn:

 Maandag van 9 tot 11.30

Maandag 11.30 tot 14 uur

Dinsdag 16.30 tot 19 uur

Dinsdag 19.30 tot 22 uur

Voor meer informatie stuur een mail naar Thea

Pitfire

Pitfire is niets anders dan het stoken van werkstukken in een kuil met zaagsel en hout.De goed gepolijste (zeer belangrijk) werkstukken, uit chamotte klei vervaardigd, worden vooraf in een elektrische oven biscuit gebakken op 950 °C. Daarna volgt het meer malen overgieten van de werkstukken met in water opgelost kopersulfaat, ijzersulfaat en/of kobaltsulfaat (metaal-zouten). Dit om diepere kleuren te krijgen in de vlammen van het Pitfire.

Kopersulfaat geeft grijze tot rode tinten.
Kobaltsulfaat geeft grijze tot blauwe tinten.
IJzersulfaat geeft beige tot roodbruine tinten.

Het smeulende zaagsel en de inwerking van zuurstof op de stoffen geven een natuurlijke kleur aan en hebben een origineel effect op de keramiek. Dit noemt men een reductiestook. Wij hebben helaas niet de mogelijkheid tot het maken van een kuil in de grond, dus moeten we het op een andere manier doen:

We bouwen buiten een oven van stenen. Onderin de oven komt een laag zaagsel. Hierop worden de werkstukken gestapeld en de oven wordt daarna verder gevuld met droog hout en zaagsel. Het vuur wordt dan van boven aangestoken en moet naar beneden doorbranden. Het vuur moet een aantal uren branden, daarna langzaam doven en dan geheel kan afkoelen.Dan wordt pas zichtbaar wat de vlammen met de werkstukken hebben gedaan. De “oven“ kan pas uitgepakt worden als het vuur totaal uitgebrand en afgekoeld is.

Schoonmaken en een nabehandeling met was geven de nodige glans aan de werkstukken.

Raku

Het Japanse woord Raku betekent zoveel als: spelen met vuur, vreugde, geluk (door toeval) en voldoening, maar ook comfort en eenvoud. Het vormde een onderdeel van de theeceremonie in de oude Japanse Zen-cultuur aan het einde van de 16e eeuw. Het servies voor de Thee ceremonie werd op deze manier gebakken: door de plotselinge afkoeling in de buitenlucht barst het glazuur, waardoor de theekopjes geen heldere klank meer geven en dus niet de rust van de ceremonie kunnen verstoren.

De laatste jaren wordt de Raku-techniek op allerlei vormen van keramiek toegepast en wint steeds meer aan populariteit vanwege het onvoorspelbare en mooie resultaat. Bij Raku stoken worden de werkstukken de eerste keer gebakken tot ongeveer 900 graden Celsius. Dit wordt de biscuitbrand genoemd.Hierna worden de werkstukken geglazuurd met speciale Raku glazuren. De geglazuurde werkstukken worden in een speciale oven geplaatst die open kan.

De oven wordt snel opgestookt tot ongeveer 1000 graden Celsius. Met een speciale tang worden de roodgloeiende werkstukken uit de oven gehaald en door de enorme temperatuurschok van 1.000 graden naar omgevingstemperatuur, scheurt het glazuur (je hoort het barsten). Hierdoor ontstaat het craquelé-effect dat zo kenmerkend is voor Raku. De breuklijntjes van de craquelé zijn dan echter nog niet zichtbaar. Het werk wordt daarom in een ton met houtzaagsel geplaatst, die daarna afgedekt wordt. Door het zaagsel brandt wat niet geglazuurd is zwart. De craquelé wordt hierdoor duidelijker zichtbaar. Daarna wordt het werk afgekoeld in een bak koud water. De craquelé wordt hierdoor nog heviger.

Het werk wordt uiteindelijk afgesopt met Cif en een sponsje.