In het voor en/of najaar geven Thea Heikens en Wil Nijman een workshop Raku en Pitfire. Onder begeleiding  van Wil worden er minimaal 3 werkstukken gemaakt die naderhand gestookt worden in de pitfire en/of raku. Er kunnen maximaal 3 kleine werken gemaakt worden voor de Raku met een maximale diameter van 15 cm en hoogte van 40 cm. Voor de Pitfire zijn maximum maten vastgesteld.

Het werk wordt gemaakt op: Maandag van 9:00 tot 15:00 uur, dinsdag van 19:00 tot 22:00 uur of woensdag 9:30 tot 12:00 uur. De stookdag is op een zaterdag of zondag van 9.30 tot 18.00 uur. Het werk wordt dan geglazuurd en gebakken in de Raku en/of Pitfire. Het stoken duurt dus een hele dag.

Programma op de "stookdag":
Om 9.30 uur bouwen we gezamenlijk de Pitfire oven en stoken vervolgens de werkstukken in het vuur. Het vuur houden we ongeveer 3 uur gaande. Daarna laten we het vuur rustig uit branden. Terwijl het vuur brandt, gaan we de Raku stoken. We beginnen met het werk te glazuren, waarna het de oven ingaat. Het proces van het rakustoken kunt u dan volgen en mee maken. Aan het einde van de dag wordt de Pitfire uitgepakt, waarna het werk wordt schoongemaakt en gepoetst.

Kosten:
De kosten voor deze workshop bedragen € 45,- en een mee te nemen lunch gerecht waarvan we een gezamenlijk buffet maken. (Dit is inclusief koffie en thee, half pak klei, glazuur e.d.). Bent u toevallig nog in het bezit van stukjes resthout ( zonder verf, olie e.d) dan zouden wij het op prijs stellen als u dat meeneemt voor de Pitfire. 

Informatie en contact:
Voor informatie  kunt u een e-mail sturen naar Thea Heikens: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. De workshop wordt gegeven in het Kalhuis te Scheveningen: Badhuisstraat 177   2584HH.

Pitfire

Pitfire is niets anders dan het stoken van werkstukken in een kuil met zaagsel en hout.De goed gepolijste (zeer belangrijk) werkstukken, uit chamotte klei vervaardigd, worden vooraf in een elektrische oven biscuit gebakken op 950 °C. Daarna volgt het meer malen overgieten van de werkstukken met in water opgelost kopersulfaat, ijzersulfaat en/of kobaltsulfaat (metaal-zouten). Dit om diepere kleuren te krijgen in de vlammen van het Pitfire.

Kopersulfaat geeft grijze tot rode tinten.
Kobaltsulfaat geeft grijze tot blauwe tinten.
IJzersulfaat geeft beige tot roodbruine tinten.

Het smeulende zaagsel en de inwerking van zuurstof op de stoffen geven een natuurlijke kleur aan en hebben een origineel effect op de keramiek. Dit noemt men een reductiestook. Wij hebben helaas niet de mogelijkheid tot het maken van een kuil in de grond, dus moeten we het op een andere manier doen:

We bouwen buiten een oven van stenen. Onderin de oven komt een laag zaagsel. Hierop worden de werkstukken gestapeld en de oven wordt daarna verder gevuld met droog hout en zaagsel. Het vuur wordt dan van boven aangestoken en moet naar beneden doorbranden. Het vuur moet een aantal uren branden, daarna langzaam doven en dan geheel kan afkoelen.Dan wordt pas zichtbaar wat de vlammen met de werkstukken hebben gedaan. De “oven“ kan pas uitgepakt worden als het vuur totaal uitgebrand en afgekoeld is.

Schoonmaken en een nabehandeling met was geven de nodige glans aan de werkstukken.

Raku

Het Japanse woord Raku betekent zoveel als: spelen met vuur, vreugde, geluk (door toeval) en voldoening, maar ook comfort en eenvoud. Het vormde een onderdeel van de theeceremonie in de oude Japanse Zen-cultuur aan het einde van de 16e eeuw. Het servies voor de Thee ceremonie werd op deze manier gebakken: door de plotselinge afkoeling in de buitenlucht barst het glazuur, waardoor de theekopjes geen heldere klank meer geven en dus niet de rust van de ceremonie kunnen verstoren.

De laatste jaren wordt de Raku-techniek op allerlei vormen van keramiek toegepast en wint steeds meer aan populariteit vanwege het onvoorspelbare en mooie resultaat. Bij Raku stoken worden de werkstukken de eerste keer gebakken tot ongeveer 900 graden Celsius. Dit wordt de biscuitbrand genoemd.Hierna worden de werkstukken geglazuurd met speciale Raku glazuren. De geglazuurde werkstukken worden in een speciale oven geplaatst die open kan.

De oven wordt snel opgestookt tot ongeveer 1000 graden Celsius. Met een speciale tang worden de roodgloeiende werkstukken uit de oven gehaald en door de enorme temperatuurschok van 1.000 graden naar omgevingstemperatuur, scheurt het glazuur (je hoort het barsten). Hierdoor ontstaat het craquelé-effect dat zo kenmerkend is voor Raku. De breuklijntjes van de craquelé zijn dan echter nog niet zichtbaar. Het werk wordt daarom in een ton met houtzaagsel geplaatst, die daarna afgedekt wordt. Door het zaagsel brandt wat niet geglazuurd is zwart. De craquelé wordt hierdoor duidelijker zichtbaar. Daarna wordt het werk afgekoeld in een bak koud water. De craquelé wordt hierdoor nog heviger.

Het werk wordt uiteindelijk afgesopt met Cif en een sponsje.